Financiën - wolken met een gouden randje
De financiën waren steeds al een bron van voortdurende zorg, maar in 1998 ontstond er een zorgwekkende situatie. Deze werd veroorzaakt door een aangekondigde andere subsidieregeling vanuit de overheid, namelijk het Ministerie van LNV - de belangrijkste subsidiegever.
Er waren zo tegenvallers, maar gelukkig ook nog meevallers.
1993 - Extra bezuiniging van 7,5 % opgelegd vanuit het ministerie. Het IVN maakte hier bezwaar tegen, waardoor de bezuiniging verminderd werd tot 1 % vanaf 1994, opgelopend tot 5 % na 5 jaar.
1996 - Op 25 oktober ontving het IVN de Prins Bernhard Fondsprijs voor Natuurbehoud 1996. Hieraan was een geldbedrag verbonden van 100.000 gulden.
Uit het jury-rapport: 'De jury heeft grote waardering voor de manier waarop het IVN het besef uitdraagt dat een hoge kwaliteit van het milieu de basis vormt voor verantwoord natuurbehoud. De prijs is anderzijds bedoeld ter stimulering van vernieuwend handelen in de toekomst'.
1997 - Het Bestuur van de Nationale Postcode Loterij besloot aan het IVN gedurende twee jaar een bedrag van 500.000 gulden ter beschikking te stellen. Dit geld is beschikbaar voor extra NME-inzet. Dit besluit werd mede genomen uit waardering voor de missie en de werkwijze van het IVN.
1999 - Projectsubsidies. Het Ministerie van L&V kondigde in eerder in de jaren '90 een nieuwe subsidiesystematiek aan, die per januari 1999 in zou gaan. Voor het natuur- en milieueducatieve werk werden uitsluitend nog projectsubsidies verstrekt. Deze regeling verving de oude exploitatiesubsidie. Bezwaren van het IVN en andere organisaties hadden geen effect.
Voor 1999 diende het IVN vijf projecten in die het hele werkveld dekten. Twee daarvan werden volledig toegekend, de overige drie slechts gedeeltelijk. Deze beslissing hield in dat het IVN voor 1999 een bedrag ontving van f 1.445.000,-, hetgeen f 371.000 minder was dan in 1998 en f 656.000 minder dan aangevraagd.
1999 - De Nationale Postcode Loterij verleende een bijdrage van f 2.000.000.
- Gerard J over financiering
- Hugo B over financiering
- X-sluit
|
Interview 2013; 2:45 |
In dit fragment vertelt Gerard Jutten, toen directeur, over de veranderende financiering van het IVN (1998). Tot die tijd was er een exploitatiesubsidie. Nu ging het ministerie over op projectsubsidie, waarbij de organisatie tevóren projectvoorstellen moest indienen. Je moest maar afwachten wat je kreeg! De continuïteit van de bedrijfsvoering werd daardoor onzeker en kon gevaar lopen. Het IVN tekende derhalve bezwaar aan. |
Gerard Jutten: "De financiering ging aanvankelijk van exploitatiesubsidie naar lumpsum: één bedrag en daar moest je het voor doen. De rest moest je financieren uit particuliere bijdragen. Voordeel: schuiven mag, maar er was ook langzaam maar zeker minder betrokkenheid van de overheid , een groeiende afstand tot de inhoud van het educatieve werk. Vrijwilligerswerk minder politiek vertaald in termen van financiën om vrijwilligers te steunen.
In de jaren '90 sloeg het helemaal door: projectfinanciering met concreet geformuleerde output. Het educatieve werk dreigde gezien te worden als aangenomen werk voor de overheid in opdracht van de overheid. Het vergde veel overleg en sturing om als organisatie zelf te blijven kiezen voor wat je doet en toch ook aan te slujiten bij wat de overheid belangrijk vond.
In de jaren '90 is daarmee feitelijk de idee van een faciliterende overheid de nek omgedraaid."Het ministerie stelde dat de gewijzigde systematiek bedoeld was om meer inzicht te krijgen in de besteding van (belasting!) gelden. Maar al snel werd duidelijk dat het óók om bezuiniging ging. Deze systematiek ging in per januari 1999.
Intern moest de administratie veranderen; medewerkers moesten 'uren gaan schrijven', en dat gaf wrijving! Dit past absoluut niet in de werkwijze, en de beleving, van 'professionals' in dit veld.
Interview 2013; 3:21 |
Hugo Bunte, adjunct-directeur, vertelt hier over de veranderde subsidiesystematiek. Aanvankelijk was dit in de vorm van een lump sum, eden 'zak geld', dat naar eigen inzicht besteed kon worden, maar wel onder condities. Bij het beleid speelde op de achtergrond zeker ook de politieke voorkeur van politici een rol, samenhangend met de beleden privatisering en de 'eigen verantwoordelijkheid'. Gaandeweg ontstond er bij de aanvragen van projecten meer concurrentie van andere instellingen. Dit resulteerde in een geleidelijke terugloop van de projectgelden. |
Op de tabbladen hieronder staan enkele financiële overzichten van het Landelijk Bureau en van de Provinciale Consulentschappen. De financiering van uit het Ministerie van LNV is als hierboven aangegeven, veranderd. Projecten werden belangrijker. Die maakten in 1998 al 30 % van de omzet van het IVN uit.
Het personeel van de provinciale consulentschappen waren formeel in dienst van het IVN, maar werden deels betaald vanuit het Ministerie en deels door de provincies.
- Landelijk Bureau
- Provinciale Consulentschappen
- X-sluit
 |
 |
 |
 |
De bedragen zijn in guldens, * 1000,-.
 |
 |
 |
 |
| De bedragen zijn in guldens, * 1000,-. |